Napadaan ako minsan sa ilalim ng punong talisay na pagmamay-ari ng kapitbahay.  Araw-araw nitong winawalis ang mga pasaway na dahon.  Ang matandang mamang lagi kong binabati, siyang walang kapagurang magwalis sa mga kalat na dahon ay hindi lumiliban sa kaniyang nakasanayan.  Isang araw, sa aking pagdaan, walang mamang nagwawalis, at ang mga dahon ay malayang nagliliparan kung saan man dalhin ng hangin.  Punong-puno ng mga dahon ng talisay ang kalye at mistulang ilang araw na ring walang umatupag na linisan yaon.  Nalaman ko sa aking pinsan na patay na raw ang matanda, at naitanong ko sa sarili — ang bawat saglit ba’y parang dahon?  Pagtingin ko sa puno ng talisay ilang araw ang nakaraan, nakalbo na ito.

 

Dahon ng Talisay 

by Ruth Mostrales

 

Sa ilalim ng punong talisay

Na lubhang sa dahon ay

Mapagbigay… ako ay sisilong, at

Magbubulay-bulay:

Ang bawat saglit ba ay parang dahon?

Ang bawat pagkahulog ba’y parang

Pagbangon? Isang dahon ng alaala ang

Tumisod sa aking paa, isang

Paghihikayat, marahil, upang tumigil bahagya

Bago lumusong. Umihip ang hanging bitbit

Ang hamog na sa puso niya’y

Nakapiit. Dalawang dahon ang

Nagparamdam, magkabilang balikat ko’y

Dinaganan, at ang pasanin ay naisipan kong

Iwaglit. Ako’y patuloy na nagwalis upang ang

Kalat ay kagyat na maalis.

Tatlong dahon ang nagpanumbalik

Sa tatlong salitang tinuran, at isinahimig

Noon ng isang makata, ngunit ‘di nagtagal—

Nasala ang ganda,

Nawala ang pantasya.

Gaya rin ng musikang likha

Ni Celerio, noon, kasabwat ang dahon

Bago siya higupin ng palalong panahon —

Ang mga patay na pahina

Sa aking paanan ay

Sinalansan upang bigyang

Kawakasan silang mga katapusan na ‘di na

Mahuhudyatan: Silang sinulatan ng mga

Pangarap na nagupo, mga pahinang

Tinitikan ng mga ususero,

Mga dahong nahulog, natuyo’t

Mabubulok — Tutupukin na ngayon,

Pamatay sa lamok…

Upang yakapin ang

Alabok at

Tuldok.

 

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.